مسجد پادشاهی Badshahi Mosque
“سجده گاه پادشاه”
یکی از زیباترین بناهای تاریخ پاکستان از لحاظ معماری مسجدی است که در چند قدیم بقعه اقبال لاهوری قرار دارد. مسجد پادشاهی در کتاب حکایت ملک خداداد چنین توصیف شده است:
نام مغول اگرچه آغشته به خون است و هنوز تاریخ از شنیدن نام چنگیز به خود میلرزد ولی 400 سال پس از تارو مار شدن جهان زیر سم اسب سواران چنگیزخان، گورکانیان هند که از نوادگان تیمور هستند سلطنت در سراسر شبه قاره را به دست گرفتند و حدود 300 سال حاکم بلامنازع این سامان شدند.
در شبهقاره و تاریخ غرب حکومت گورکانیان به نام امپراتوری بزرگ مغول شناخته میشود و پادشاهان این سلسله آثار بینظیری از خود به جای گذاشتهاند که هنوز هم میتوان بقایای آن را در این سرزمین یافت، بی شک یکی از ماندگارترین آثار عصر گورکانیان که جلوه گویای شکوه معماری آنان است و حتی ضربات مهلک تاریخ نیز نتوانسته جلوه آن را کمرنگ کند «مسجد پادشاهی» لاهور است.
به گواهی تاریخ «اورنگزیب عالمگیر» فرزند شاه جهان اقتدار مغولان را در شبهقاره به اوج خود رساند، «تاج محل در هند» بنایی است که به یاد مادر ایرانیاش ارجمند بانو ساخته شده و اینک یکی از عجایب هفتگانه جهان است و مسجد پادشاهی لاهور بناییست بینظیر که تجلی تمام آموختههای هنری هزاران معمار و هنرمند عصر گورکانیان است.
ساخت این مسجد سرخ رنگ در سال 1671 میلادی آغاز شده و دوسال به طول انجامید، اگر از کنار آرامگاه اقبال لاهوری چند قدم پیش روی میتوانی به پلههای ورودی مسجد پادشاهی برسی و به سادگی آن را از طریق 8 مناره و 3گنبد سفید رنگش بشناسی، منارههای این مسجد 53 متر ارتفاع دارند و صحن آن گنجایش 56 هزار نمازگزار را دارد.
مساجد از آغازین روزهای ظهور اسلام اهمیت بسیاری برای جامعه اسلامی داشتند و در قرون بعد مسلمانان تلاش کردند تمام آموختههای هنری عصر خود را در معماری مساجد به کار ببرند، مسجد پادشاهی نماد امپراتوری مغول بود از این رو به دستور اورنگزیب تمام شبستآنهای آن به زیباترین ممکن آراسته شدند و با استفاده از سنگ مرر و همچنین سنگهای قرمز رنگ و سپس گچکاریهای منحصر به فرد آذین شدند.
نگارههای حک شدن روی دیوارهها و سقف این مسجد نشان میدهند که در دوره گورکانیان قرابت عجیبی بین ایران و شبهقاره و جود داشته و همین موجب ظرافت بیمثال بناهای آن دوران شده است.
اگر از درب ورودی مسجد که در کنار «در عالم گیری» قلعه لاهور قرار دارد وارد شویم صحن بسیار بزرگی را مشاهده میکنیم که حوض زیبایی در مرکز آن است، این معماری دل باز و روح افزا را میتوان در مساجد قدیمی ایران مانند مسجد جامع شهر قم نیز مشاهده کرد. در اطراف صحن نیز دالانهای قرمز رنگی وجود دارند که در نهایت به بنای اصلی مسجد و شبستان و ایوان مرکزی آن ختم میشوند.
گاهی به نمازگزاران اجازه ورود به داخل منارهها نیز داده میشود و آنها میتوانند با استفاده ازپلههای مدور مناره لاهور را از ارتفاعیکه زمانی بالاترین نقطه شهر تلقی میشد ببینند. نکته جالب این است که اگر بر فراز هر کدام از این منارهها مقبره جهانگیر را نگاه کنیم تنها 3 مناره مشاهده میکنیم ولی اگر از مقبره جهانگیر به مسجد شاهی نگاه کنیم هر چهار مناره را شاهده خواهیم کرد و این خود نشان دهنده ظرافتی است که در ساخت مسجد به کار گرفته شده است.
این بنای با شکوه مورد توجه ویژه گردشگران قرار میگیرد و اگر میهمان ویژهای نیز به لاهور سفر کند، یکی از برنامههای ویژه سفر او بازدید از معماری با شکوه این مسجد است.
« منبع: کتاب ملک خداداد»
0 نظر