صفر تا صد سفر به واتیکان و کلیسای سنت پیتر؛ راهنمای جامع + ۱۰ راز مخفی

واتیکان؛ قدم زدن در راهروهای تاریخ و ایمان

آیا تا به حال فکر کرده‌اید که چگونه ممکن است یک کشور کامل را در کمتر از یک روز پیاده طی کنید؟ واتیکان اینجاست تا تمام معادلات ذهنی شما را به هم بریزد. تصور کنید در شلوغی و ترافیک شهر رم ایتالیا هستید، صدای بوق وسپاهای ایتالیایی گوشتان را پر کرده، اما همین که از خیابان «Via della Conciliazione» عبور می‌کنید و پای در میدان بیضی‌شکل می‌گذارید، سکوتی عجیب و عظمتی وصف‌ناشدنی شما را در بر می‌گیرد.

واتیکان، کوچک‌ترین کشور جهان با مساحتی کمتر از نصف پارک لاله تهران(!)، قدرتمندترین نهاد مذهبی دنیاست. اما اشتباه نکنید؛ برای لذت بردن از واتیکان لازم نیست حتماً مذهبی باشید. اینجا میعادگاه عاشقان هنر، معماری و تاریخ است. به عنوان لیدر [تور ایتالیا] (لینک داخلی به صفحه: صفحه تور مربوطه در پرواز بلورین) که بارها با گروه‌های مختلف به این مکان مقدس سفر کرده‌ام، هربار چیز جدیدی کشف می‌کنم که مو به تنم سیخ می‌کند.

در این مقاله طولانی و کامل، قرار است نقشه‌ی راهی را در اختیارتان بگذارم که شما را از یک توریست معمولی، به یک واتیکان‌گرد حرفه‌ای تبدیل کند. از رازهای میکل‌آنژ گرفته تا بهترین نقطه برای خوردن جلاتو بعد از یک پیاده‌روی طولانی.

۱. میدان سنت پیتر (Piazza San Pietro)؛ شاهکارِ خطای دید

این میدان فقط یک فضای باز نیست؛ یک تئاتر معماری است. جیان لورنزو برنینی، معمار نابغه، این میدان را طوری طراحی کرد که مثل دو بازوی گشوده (The Maternal Arms of Mother Church)، زائران را در آغوش بگیرد.

• ستون ابلیسک (The Obelisk): درست در مرکز میدان، یک ستون سنگی یک‌تکه می‌بینید که هیچ صلیبی روی بدنه اصلی‌اش نیست. این ستون ۲۵ متری از مصر باستان به اینجا آورده شده و شاهد خاموش اعدام سنت پیتر و بسیاری از مسیحیان در دوران امپراتوری نرون بوده است. تصور اینکه این سنگ چه چیزهایی دیده، ترسناک و هیجان‌انگیز است.
• فواره‌های دوقلو: دو فواره زیبا در دو طرف میدان قرار دارد. یکی اثر کارلو مادرنو و دیگری اثر برنینی. صدای آب در این میدان، به طرز عجیبی آرامش‌بخش است.
• نکته در گوشی (Hidden Gem): به سنگ‌فرش‌های اطراف ستون وسط دقت کنید. یک "سنگ بادنما" (Wind Rose) وجود دارد که جهت وزش بادها را نشان می‌دهد. نام بادها به زبان لاتین نوشته شده است. پیدایش کنید و با آن عکس بگیرید!
• [مسیریابی روی نقشه] 

۲. کلیسای سنت پیتر (St. Peter's Basilica)؛ قلب تپنده کاتولیک‌ها

وقتی از درهای عظیم برنزی عبور می‌کنید، اولین چیزی که حس می‌کنید کوچکی خودتان در برابر عظمت فضاست. سقف‌ها چنان بلندند که ابرها می‌توانستند آنجا تشکیل شوند! این کلیسا روی قبر پطرس مقدس (سنت پیتر) ساخته شده است.

دیدنی‌های داخل کلیسا که نباید از دست بدهید:

1. مجسمه پیِتا (La Pietà): شاهکار میکل‌آنژ در سمت راست ورودی. تنها اثری که میکل‌آنژ آن را امضا کرده است (روی نوار مورب لباس مریم مقدس). غم و آرامش چهره مریم در حالی که جسد مسیح را در آغوش دارد، از سنگ مرمر سرد، روحی زنده ساخته است.
2. بالداچین (Baldachin): سایبان عظیم برنزی و پیچ‌خورده‌ای که درست زیر گنبد و بالای قبر سنت پیتر قرار دارد. این سازه اثر برنینی است و می‌گویند برنزی که در آن استفاده شده، از ذوب کردن تزئینات سقف پانتئون به دست آمده است!
3. مجسمه سنت پیتر: سمت راست شبستان اصلی، مجسمه برنزی نشسته سنت پیتر قرار دارد. پای راست او به دلیل لمس و بوسیدن میلیون‌ها زائر در طول قرن‌ها، ساییده و صاف شده است.

• نکته امنیتی: برای ورود به کلیسا باید از گیت بازرسی (مثل فرودگاه) رد شوید. در روزهای شلوغ صف این گیت تا دور میدان می‌رسد. اما در [تور اروپا] ، ما زمان‌بندی را طوری تنظیم می‌کنیم که کمترین معطلی را داشته باشید.

۳. صعود به گنبد (The Cupola Climb)؛ نمایی از بهشت

اگر فوبیای فضای بسته ندارید، این بخش هیجان‌انگیزترین قسمت سفر است. گنبدی که میکل‌آنژ طراحی کرده، بلندترین گنبد جهان است.

• مرحله اول: با آسانسور تا بام کلیسا می‌روید (جایی که مجسمه‌های عظیم مسیح و حواریون را از پشت می‌بینید).
• مرحله دوم: ۳۲۰ پله باریک و پیچ‌درپیچ را باید پیاده بالا بروید. دیوارها کج می‌شوند و شما باید با انحنای گنبد حرکت کنید!
• پاداش: وقتی به نوک گنبد می‌رسید، کل شهر رم، باغ‌های واتیکان و میدان سنت پیتر (که شبیه سوراخ کلید به نظر می‌رسد) زیر پای شماست. بادی که آن بالا می‌وزد، خستگی را می‌شوید و می‌برد.

۴. موزه‌های واتیکان؛ هزارتوی هنر

موزه‌های واتیکان مجموعه‌ای از چندین موزه است که کیلومترها راهرو دارد. اگر بخواهید جلوی هر اثر فقط ۱ دقیقه بایستید، بازدیدتان ۱۲ سال طول می‌کشد! پس باید هوشمندانه بازدید کنید.

هایلایت‌های مسیر موزه:

• گالری نقشه‌ها (Gallery of Maps): راهرویی طلایی که سقفش مثل جواهر می‌درخشد و دیوارهای آن با نقشه‌های قدیمی ایتالیا پوشیده شده است. اینجا یکی از فتوژنیک‌ترین نقاط دنیاست.
• اتاق‌های رافائل: نقاشی‌های دیواری رافائل که رقیب اصلی میکل‌آنژ بود. نقاشی معروف «مدرسه آتن» که افلاطون و ارسطو را نشان می‌دهد، همین‌جاست.

پایان باشکوه: کلیسای سیستین (Sistine Chapel)

تمام مسیر موزه به اینجا ختم می‌شود. جایی که عکاسی ممنوع است و سکوت اجباری. سقف سیستین، شاهکار خلقت است. میکل‌آنژ ۴ سال تمام روی داربست به پشت خوابید و رنگ‌ها را روی سقف خیس گچ‌بری کرد تا داستان آفرینش را روایت کند.

• نکته مهم: دنبال تصویر "روز رستاخیز" روی دیوار روبرویی محراب بگردید. میکل‌آنژ چهره خودش را روی پوستِ کنده‌شده‌ای که در دست یکی از قدیسان است، نقاشی کرده؛ نمادی از رنجی که برای این اثر کشیده است.

۵. گارد سوئیسی؛ خوش‌تیپ‌ترین ارتش جهان

در ورودی‌های واتیکان، سربازانی را می‌بینید با لباس‌های راه راه آبی، قرمز و زرد که کلاه‌خود و نیزه دارند. فکر نکنید این‌ها فقط نمایشی هستند!

• واقعیت: این‌ها سربازان واقعی ارتش سوئیس هستند که قسم خورده‌اند با جانشان از پاپ محافظت کنند. شرط ورود به این گارد: کاتولیک بودن، سوئیسی بودن، مجرد بودن و داشتن حداقل ۱۷۴ سانتی‌متر قد!
• نکته عکاسی: بهترین جا برای عکس گرفتن با آن‌ها، سمت راست کلیسای سنت پیتر (Arch of the Bells) است.

مسیر مخفی: گذرگاه پاسِتو (Passetto di Borgo)

یک دیوار طولانی که واتیکان را به قلعه سنت آنجلو (Castel Sant'Angelo) وصل می‌کند. در گذشته، وقتی جان پاپ در خطر بود، از داخل این دیوار فرار می‌کرد و به قلعه پناه می‌برد. اگر وقت داشتید، بازدید از قلعه سنت آنجلو را هم در برنامه بگذارید تا چشم‌انداز متفاوتی از گنبد سنت پیتر را ببینید.

برای دیدن این جاذبه‌های خاص و شنیدن داستان‌های فرار پاپ‌ها، پیشنهاد می‌کنم نگاهی به برنامه سفر ما در صفحه [تور رم]  بیندازید.

راهنمای عملیاتی و نکات بقا در واتیکان

۱. کد لباس (Dress Code) را جدی بگیرید

واتیکان یک مکان مقدس فعال است. پلیس‌های مذهبی (که به شوخی پلیس مد هم نامیده می‌شوند) در ورودی‌ها چک می‌کنند:

• ممنوع: شلوارک بالای زانو، دامن کوتاه، تاپ بدون آستین، لباس‌های یقه باز.
• راه حل: حتی در گرمای مرداد ماه، یک شال بزرگ نخی در کیف داشته باشید تا روی شانه یا پاهایتان بیندازید. اگر لباستان مناسب نباشد، مجبور می‌شوید از دست‌فروش‌ها لباس‌های گران و بی‌کیفیت بخرید یا قید بازدید را بزنید.

۲. زمان‌بندی طلایی

• بدترین زمان: شنبه‌ها، دوشنبه‌ها (چون موزه‌های دولتی ایتالیا دوشنبه‌ها بسته‌اند و همه به واتیکان می‌آیند) و آخرین یکشنبه هر ماه (که رایگان است و شلوغی وحشتناک).
• بهترین زمان: سه‌شنبه و پنج‌شنبه بعدازظهر یا چهارشنبه صبح (اگر پاپ مراسم نداشته باشد).

۳. غذا و نوشیدنی

• داخل موزه کافه وجود دارد اما گران است.
• در میدان سنت پیتر آبخوری‌های عمومی وجود دارد. بطری آبتان را پر کنید؛ آب رم خنک و گواراست.
• برای ناهار، از مناطق توریستی فاصله بگیرید و به خیابان‌های پشتی محله Borgo Pio بروید. رستوران «Arlu» پیشنهاد ویژه من برای پاستای کاربونارای اصیل است.

چرا با تورهای گروهی پرواز بلورین سفر کنیم؟

شاید بگویید "خودم بلیط می‌خرم و می‌روم". بله ممکن است، اما در واتیکان چند چالش بزرگ وجود دارد:

1. بلیط‌های نایاب: بلیط‌های موزه واتیکان گاهی از ۲ ماه قبل تمام می‌شوند. آژانس ما سهمیه رزرو شده دارد.
2. صف‌های کیلومتری: ایستادن ۳ ساعت زیر آفتاب برای خرید بلیط، انرژی شما را می‌گیرد. تورهای ما ورودی VIP دارند.
3. گیج شدن در موزه: بدون راهنما، فقط در سالن‌ها راه می‌روید و نمی‌دانید چه می‌بینید. لیدرهای ما داستان پشت هر اثر را برایتان روایت می‌کنند.

ما در آژانس پرواز بلورین شیردال تلاش می‌کنیم تا سفر شما به ایتالیا، نه فقط یک بازدید، بلکه خاطره‌ای حک شده در ذهن باشد.

قدم بعدی چیست؟ اگر دلتان لک زده برای نوشیدن یک اسپرسو روبروی گنبد سنت پیتر و گم شدن در تاریخ رنسانس، همین حالا روی لینک زیر کلیک کنید و شرایط اخذ [ویزای شینگن] را مطالعه کنید.