در حال بارگذاری...
در حال بارگذاری...

در قلب منطقهی پرجنبوجوش آسیای جنوب شرقی، جایی که سنتهای کهن شرق با مدرنیتهی غرب در هم میآمیزند، سازهای عظیم و باشکوه بر کرانهی خلیج مارینا (Marina Bay) قد علم کرده است که نه تنها نماد جاهطلبی سنگاپور، بلکه شاهکاری از مهندسی دقیق و هنر معماری است. چرخ و فلک بزرگ سنگاپور یا همان سنگاپور فلایر (Singapore Flyer)، فراتر از یک جاذبهی توریستی صرف، پلی است میان زمین و آسمان که به بازدیدکنندگان خود اجازه میدهد تا نبض تپندهی یکی از پویاترین اقتصادهای جهان را از ارتفاع ۱۶۵ متری احساس کنند.
این گزارش جامع و تخصصی با هدف ارائهی یک راهنمای بینقص و پراز جزئیات برای گردشگران ایرانی، پژوهشگران حوزهی گردشگری و علاقهمندان به معماری تدوین شده است. در حالی که بسیاری از راهنماهای موجود تنها به ذکر ساعات کاری و قیمت بلیط بسنده میکنند، این نوشتار تلاش دارد تا لایههای پنهان این سازه، از فلسفهی فنگشویی که جهت چرخش آن را تغییر داد تا مهندسی پیچیدهی کپسولهای آن که پایداری را در برابر بادهای استوایی تضمین میکند، آشکار سازد.
سنگاپور فلایر، که در سال ۲۰۰۸ به روی عموم گشوده شد، با ارتفاعی معادل یک ساختمان ۴۲ طبقه، تا سالها عنوان بلندترین چرخ و فلک جهان را در اختیار داشت و امروز نیز به عنوان بزرگترین چرخ و فلک مشاهدهگر (Observation Wheel) در آسیا شناخته میشود. این سازه نه تنها یک نقطه دید (Viewpoint) عالی برای تماشای افق سنگاپور است، بلکه مجموعهای کامل از تجربیات لوکس، فرهنگی و تفریحی را در خود جای داده است که از "کپسول زمان" با تکنولوژی واقعیت افزوده تا "شام در آسمان" با سرویس پیشخدمت اختصاصی را شامل میشود.
در این گزارش، ما قدم به قدم شما را در این سفر همراهی خواهیم کرد؛ از لحظهی ورود به ترمینال و خرید بلیط، تا تجربهی پرواز ۳۰ دقیقهای و تحلیل دقیق مناظری که از آن بالا خواهید دید. همچنین به بررسی دقیق هزینهها، راههای دسترسی با حملونقل عمومی و مقایسهی این جاذبه با رقبای جهانی آن خواهیم پرداخت.

ایدهی ساخت سنگاپور فلایر بخشی از یک طرح جامع برای تبدیل منطقهی مارینا بی به یک قطب گردشگری و تجاری جهانی بود. طراحی این سازه نتیجهی همکاری مشترک میان معمار برجستهی ژاپنی، دکتر کیشو کوروکاوا (Dr. Kisho Kurokawa) و شرکت معماری سنگاپوری DP Architects بود. دکتر کوروکاوا که به خاطر فلسفهی "متابولیسم" در معماری و ترکیب عناصر ارگانیک با سازههای مدرن شهرت دارد، تلاش کرد تا چرخ و فلکی طراحی کند که با خط افق مدرن سنگاپور هماهنگی کامل داشته باشد و در عین حال، ظرافت و زیباییشناسی شرقی را نیز حفظ کند.
طراحی سنگاپور فلایر به عنوان یک طرح "آوانگارد" (Avant-garde) توصیف میشود؛ طرحی که در زمان خود تجربی و نوآورانه بود و بر سادگی و هارمونی تأکید داشت. برخلاف چرخ و فلکهای سنتی که اغلب دارای سازههای خرپایی پیچیده و سنگین هستند، سنگاپور فلایر از یک طراحی مینیمالیستی بهره میبرد که به آن اجازه میدهد تا در پسزمینهی آسمان گم نشود و در عین حال مانعی برای دید مناظر شهری ایجاد نکند.
یکی از برجستهترین ویژگیهای مهندسی سنگاپور فلایر، استفاده از تکنولوژی "لبهی نردبانی باریک" در ساخت رینگ اصلی آن است. در حالی که بسیاری از چرخ و فلکهای مشاهدهگر دیگر از رینگهای مثلثی (Triangular Rim) استفاده میکنند که وزن بیشتری دارند و ظاهر سازه را حجیمتر نشان میدهند، مهندسان سنگاپور فلایر موفق شدند با استفاده از این تکنولوژی، سازهای بسیار سبکتر و ظریفتر خلق کنند. این طراحی نه تنها زیبایی بصری سازه را افزایش داده، بلکه مقاومت آن را در برابر بادهای شدید ارتفاعات نیز بهبود بخشیده است.
سنگاپور فلایر دارای ۲۸ کپسول مجهز به تهویه مطبوع است که در قسمت بیرونی رینگ نصب شدهاند. این نحوهی نصب خارجی (Outboard mounting) به مسافران اجازه میدهد تا دیدی کاملاً بدون مانع و ۳۶۰ درجه داشته باشند، زیرا هیچ بخشی از سازهی فلزی جلوی پنجرههای کپسول را نمیگیرد.
ساخت این غول فولادی فرآیندی پیچیده و زمانبر بود. مراسم کلنگزنی در سپتامبر ۲۰۰۵ برگزار شد و تیمهای مهندسی از سراسر جهان، از جمله پیمانکاران اصلی میتسوبیشی (Mitsubishi) و تاکناکا (Takenaka)، در این پروژه مشارکت داشتند. هزینهی نهایی ساخت این پروژه به ۲۴۰ میلیون دلار سنگاپور رسید. پس از حدود دو سال و نیم کار مداوم، سنگاپور فلایر در اول مارس ۲۰۰۸ به صورت آزمایشی افتتاح شد و در ۱۵ آوریل ۲۰۰۸ رسماً توسط نخستوزیر وقت سنگاپور، لی هسین لونگ، افتتاح گردید.
سنگاپور کشوری مدرن است، اما ریشههای فرهنگی و باورهای سنتی چینی، به ویژه اصول فنگشویی (Feng Shui)، همچنان نقش پررنگی در معماری و شهرسازی آن ایفا میکنند. داستان سنگاپور فلایر یکی از جذابترین نمونههای تأثیر این باورها بر مهندسی مدرن است.

زمانی که سنگاپور فلایر برای اولین بار افتتاح شد، جهت چرخش آن از دید ناظران در مرکز شهر (Marina Centre)، خلاف جهت عقربههای ساعت بود. این بدان معنا بود که کپسولها از سمت شهر اوج میگرفتند و به سمت دریا پایین میآمدند. از منظر فنگشویی، این حرکت به معنای "خروج ثروت و انرژی مثبت (Qi) از شهر به سمت اقیانوس" تفسیر میشد.
اساتید برجستهی فنگشویی (Feng Shui Masters) به مدیران پروژه هشدار دادند که این جهت چرخش میتواند برای اقتصاد سنگاپور بدیمن باشد. آنها توصیه کردند که چرخ و فلک باید "ثروت و انرژی را از دریا و دنیای خارج بگیرد و به داخل شهر بریزد". مدیریت سنگاپور فلایر این توصیهها را جدی گرفت و در تاریخ ۴ اوت ۲۰۰۸، با صرف هزینهای ششرقمی، جهت چرخش موتورهای عظیم این سازه را معکوس کرد.
اکنون، سنگاپور فلایر در جهت عقربههای ساعت (از دید مارینا سنتر) میچرخد؛ یعنی کپسولها از سمت دریا اوج میگیرند و به سمت منطقهی تجاری و مالی شهر (Financial District) فرود میآیند. این حرکت نمادین به معنای "آوردن ثروت و خوشبختی به قلب سنگاپور" است. جالب آنکه اندکی پس از این تغییر جهت، فروش بلیط این مجموعه از مرز یک میلیون نفر گذشت.
علاوه بر جهت چرخش، عناصر محیطی اطراف چرخ و فلک نیز بر اساس اصول فنگشویی اصلاح شدند. در ابتدا فوارههایی در محوطهی ورودی وجود داشت، اما اساتید فنگشویی معتقد بودند که انرژی یا "چی" سنگاپور فلایر از عنصر آب در مرکز آن پشتیبانی نمیکند. در نتیجه، این فوارهها حذف شدند و جای خود را به یک باغچهی رنگارنگ و تابلوی بزرگ "Welcome to Singapore Flyer" دادند تا انرژی را بهتر حفظ کرده و گردشگران (و در نتیجه ثروت) را به سمت مجموعه جذب کنند.
اعداد در فرهنگ چینی معانی خاصی دارند. عدد ۲ (Two) در گویش کانتونی شبیه به کلمهی "آسان" (Easy) و عدد ۸ (Eight) شبیه به کلمهی "شکوفایی" یا "ثروت" (Prosperity) تلفظ میشود. بنابراین، عدد ۲۸ به معنای "ثروت آسان" یا "شکوفایی دوچندان" (Double Prosperity) است.
طراحی سنگاپور فلایر کاملاً بر اساس این عدد خوشیمن انجام شده است:
ظرفیت هر کپسول: ۲۸ نفر.
این تکرار عدد ۲۸ تلاشی آگاهانه برای تضمین موفقیت و برکت برای این جاذبه و بازدیدکنندگان آن است.
بازدید از سنگاپور فلایر تنها به ۳۰ دقیقه حضور در آسمان محدود نمیشود. این مجموعه به گونهای طراحی شده که یک "سفر کامل" (Integrated Journey) را برای گردشگران رقم بزند. ساختمان ترمینال سه طبقه، که در زیر چرخ و فلک قرار دارد، خود یک مرکز تفریحی و فرهنگی است.
پیش از سوار شدن به چرخ و فلک، بازدیدکنندگان وارد جاذبهای تعاملی و چندرسانهای به نام "کپسول زمان" (Time Capsule) میشوند. این بخش که در سال ۲۰۲۵ بازطراحی و بهروزرسانی شده است، یک تجربهی همهجانبه (Immersive) است که تاریخ، فرهنگ و آیندهی سنگاپور را روایت میکند.
ماتریس آینده: بخشهای پایانی نمایشگر دیدگاه سنگاپور به آینده، پایداری و تکنولوژی است.
استفاده از اپلیکیشن تحت وب اختصاصی و تکنولوژی واقعیت افزوده (AR) به بازدیدکنندگان اجازه میدهد تا با اسکن کدهای QR، اطلاعات عمیقتری کسب کنند و حتی با شخصیتهای تاریخی به صورت مجازی تعامل داشته باشند.
در آتریوم مرکزی ساختمان ترمینال، فضایی سرسبز و آرامشبخش به نام "کشف جنگل بارانی" وجود دارد. این فضا با الهام از طبیعت استوایی سنگاپور ساخته شده و شامل درختان انبوه، مسیرهای پیادهروی و آبشارها است. این بخش که دسترسی به آن برای دارندگان بلیط رایگان است، فرصتی عالی برای استراحت و گرفتن عکسهای یادگاری در محیطی طبیعی پیش از سوار شدن به چرخ و فلک فراهم میکند.
برای کسانی که میخواهند طعم غذاهای محلی سنگاپور را بچشند، فود کورت "سنگاپور فود تریتس" در طبقهی همکف، فضایی نوستالژیک با دکوراسیون دههی ۱۹۶۰ سنگاپور را بازسازی کرده است. در اینجا میتوانید غذاهای مشهوری مانند چیکن رایس هاینانی (Hainanese Chicken Rice)، باک کوت ته (Bak Kut Teh) و لاکسا (Laksa) را با قیمتهایی بسیار مناسبتر از رستورانهای لوکس میل کنید. علاوه بر این، کافههایی مانند Daily Kopi برای نوشیدن قهوهی سنتی سنگاپور (Kopi) و Jus Juice برای آبمیوههای تازه در دسترس هستند.
لحظهی موعود فرا میرسد. پس از عبور از گیتهای امنیتی و گذر از مسیر کپسول زمان، به پلتفرم سوار شدن میرسید.
فرآیند سوار شدن بسیار روان است. چرخ و فلک هرگز متوقف نمیشود، اما سرعت آن (۰.۲۴ متر بر ثانیه) آنقدر آهسته است که سوار شدن به کپسول شبیه قدم زدن روی زمین هموار است. هر طرف کپسول دارای دو درب اتوماتیک همگامسازی شده است که ورود و خروج را تسریع میکند.
به محض بسته شدن دربها و آغاز صعود، احساسی از سکوت و آرامش بر فضا حاکم میشود. سیستمهای عایق صوتی کپسول، سر و صدای شهر را فیلتر میکنند. در دقایق اول که کپسول به سمت بالا حرکت میکند (به یاد داشته باشید، جهت چرخش به سمت شهر است، اما ابتدا اوج میگیرید)، دید شما به سمت شرق سنگاپور باز میشود.
در دقیقهی پانزدهم، شما به بالاترین نقطهی سفر، یعنی ارتفاع ۱۶۵ متری میرسید. این لحظهای جادویی است. تمام شهر زیر پای شماست. در اینجا میتوانید انحنای زمین و گستردگی افق را حس کنید. بسیاری از بازدیدکنندگان این لحظه را برای گرفتن عکسهای پانوراما و سلفیهای خاص انتخاب میکنند.
نیمهی دوم سفر، دراماتیکترین بخش آن است. همانطور که کپسول شروع به پایین آمدن میکند، نمای کامل خلیج مارینا (Marina Bay) و منطقهی تجاری (CBD) در برابر چشمان شما قرار میگیرد. این همان جهتی است که بر اساس فنگشویی برای "آوردن ثروت" تنظیم شده و واقعاً هم منظرهای ثروتمند و باشکوه را ارائه میدهد.
از فراز سنگاپور فلایر، مجموعهای از نمادینترین سازه و مکانهای دیدنی سنگاپور قابل مشاهده هستند. بیایید نگاهی دقیقتر به هر یک بیندازیم:
بیشک چشمگیرترین سازه در این نما، هتل و مرکز تفریحی مارینا بی سندز است. سه برج ۵۵ طبقه که توسط یک پارک هوایی کشتیمانند (Skypark) به هم متصل شدهاند. از زاویهی دید فلایر، میتوانید استخر بینهایت (Infinity Pool) مشهور آن و معماری منحنی برجها را به خوبی ببینید.
درست پشت مارینا بی سندز، فضای سبز عظیم و علمی-تخیلی "باغهای کنار خلیج" قرار دارد.
برای علاقهمندان به ورزشهای موتوری، سنگاپور فلایر بهترین جایگاه است. ساختمان پیت (Pit Building) و خط شروع/پایان پیست فرمول یک دقیقاً در پای چرخ و فلک قرار دارند. در زمان برگزاری مسابقات جایزه بزرگ سنگاپور، این چرخ و فلک نمایی استثنایی از مسیر مسابقه ارائه میدهد.
با نگاه به سمت غرب، دهانهی رودخانه سنگاپور، جایی که تاریخ مدرن این کشور آغاز شد، دیده میشود. ساختمانهای تاریخی دوران استعمار مانند هتل رافلز (Raffles Hotel)، موزه ملی و پادانگ (Padang) (میدان بزرگ چمنکاری شده) در تضاد با آسمانخراشهای مدرن بانکی قرار دارند.
پل پیادهروی هلیکس با ساختار پیچخوردهاش که از DNA الهام گرفته شده و ساختمان موزه علم و هنر (ArtScience Museum) که شبیه به یک گل نیلوفر آبی یا "دست باز" طراحی شده، از دیگر جذابیتهای بصری این منظره هستند.
یکی از منحصربهفردترین تجربیات سنگاپور فلایر، امکان صرف شام در یکی از کپسولهای ویژه است. سرویس 165 Sky Dining بلندترین تجربهی غذاخوری چرخان در جهان است و برای مناسبتهای خاص مانند سالگرد ازدواج، تولد یا قرارهای عاشقانه طراحی شده است.
این پکیج شامل یک وعدهی شام ۴ کورس (Four-Course Dinner) است که توسط سرآشپزهای حرفهای تهیه میشود. منوها به صورت فصلی تغییر میکنند، اما معمولاً شامل گزینههای زیر هستند:
قیمت این تجربهی لوکس قابل توجه است:
اگر بودجه یا اشتهای یک شام کامل را ندارید، میتوانید از پکیجهای نوشیدنی استفاده کنید:
سنگاپور فلایر در تمام روزهای هفته و تعطیلات رسمی باز است.
قیمتها ممکن است تغییر کنند، اما بر اساس دادههای موجود:
انتخاب زمان بازدید تأثیر زیادی بر تجربهی شما دارد.
سنگاپور دارای یکی از کارآمدترین سیستمهای حملونقل عمومی در جهان است و دسترسی به فلایر بسیار آسان است.
مترو سریعترین و ارزانترین راه است. نزدیکترین ایستگاه، ایستگاه Promenade (با کد CC4 روی خط زرد/Circle Line و DT15 روی خط آبی/Downtown Line) است.
ایستگاه اتوبوس واقع در روبروی هتل ریتز کارلتون (Opp Ritz-Carlton - کد ایستگاه ۰۲۱۷۱) نزدیکترین ایستگاه است.
برای راحتی بیشتر، بهویژه اگر خانوادگی سفر میکنید، تاکسی یا استفاده از اپلیکیشن Grab گزینهی مناسبی است. کافیست مقصد را "Singapore Flyer" وارد کنید. تاکسیها شما را مستقیماً در ورودی اصلی ترمینال پیاده میکنند. زمان سفر از مرکز شهر (Orchard Road) حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه است.
اگر خودروی اجارهای دارید، پارکینگ طبقاتی مجموعه با ظرفیت ۲۸۴ خودرو در دسترس است. هزینهی پارکینگ برای خودروهای سواری حدود ۲.۵۰ دلار سنگاپور در ساعت است.
برای درک بهتر جایگاه سنگاپور فلایر، مقایسهی آن با سایر چرخ و فلکهای مشهور جهان مفید است.
| ویژگی | سنگاپور فلایر (Singapore Flyer) | چشم لندن (London Eye) | های رولر لاسوگاس (High Roller) | عین دبی (Ain Dubai) |
|---|---|---|---|---|
| مکان | سنگاپور | لندن، انگلستان | لاسوگاس، آمریکا | دبی، امارات |
| ارتفاع | ۱۶۵ متر | ۱۳۵ متر | ۱۶۷.۶ متر | ۲۵۰ متر |
| سال افتتاح | ۲۰۰۸ | ۲۰۰۰ | ۲۰۱۴ | ۲۰۲۱ |
| ظرفیت کپسول | ۲۸ نفر | ۲۵ نفر | ۴۰ نفر | ۴۰ نفر |
| مدت یک دور | ۳۰ دقیقه | ۳۰ دقیقه | ۳۰ دقیقه | ۳۸ دقیقه |
| وضعیت فعلی | فعال و پایدار | فعال | فعال | بازگشایی محدود/تعمیرات* |
تحلیل: اگرچه "های رولر" و "عین دبی" از نظر ارتفاع بلندتر هستند، اما سنگاپور فلایر به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص، ترکیب منظرهی شهری/دریایی و تجربهی یکپارچهی فرهنگی (کپسول زمان و فنگشویی)، همچنان یکی از برترین تجربیات در نوع خود است. همچنین عین دبی با مشکلات فنی متعددی روبرو بوده و دورههای تعطیلی طولانی داشته است، در حالی که سنگاپور فلایر سابقهی عملیاتی پایدارتری دارد. همچنین ارتفاع ۱۶۵ متری آن، ۳۰ متر (معادل ۱۰ طبقه) بلندتر از چشم لندن است که تفاوت چشمگیری در شعاع دید ایجاد میکند.
چرخ و فلک بزرگ سنگاپور، تنها یک سازهی فلزی چرخان نیست؛ بلکه داستانی است از رویاهای بزرگ یک ملت کوچک. از مهندسی دقیق و ضد زلزلهی آن گرفته تا تغییر جهت چرخش برای احترام به سنتهای فنگشویی، هر پیچ و مهرهی این سازه حرفی برای گفتن دارد.
برای گردشگران ایرانی که به سنگاپور سفر میکنند، این مکان فرصتی استثنایی برای جدا شدن از هیاهوی خیابانها و تماشای آرامش و نظم شهر از دید پرندگان است. چه به دنبال یک شام رمانتیک فراموشنشدنی باشید، چه بخواهید تاریخ سنگاپور را در قالبی مدرن با ربات R65 مرور کنید، و چه صرفاً به دنبال ثبت بهترین عکسهای سفر خود باشید، سنگاپور فلایر مقصدی است که نباید از دست بدهید.
پیشنهاد نهایی: اگر برنامه سفر شما اجازه میدهد، بلیط خود را برای ساعت ۱۹:۰۰ رزرو کنید. ترکیب غروب خورشید بر فراز دریا و روشن شدن چراغهای آسمانخراشهای مالی، تصویری است که تا سالها در ذهن شما باقی خواهد ماند.