در حال بارگذاری...
در حال بارگذاری...

سفر با کشتیهای کروز در این سالها، از یک راه ساده برای جابهجایی، تبدیل شده به یک تجربه تفریحی لاکچری و حسابی! این کشتیها که بهشون "هتل شناور" یا حتی "شهرهای متحرک" هم میگویند، هر چیزی که بخواهید را در دل خودشان جا دادهاند و مسافران را در سفرهای طولانی دریایی به جاهای باورنکردنی میبرند. اگر میخواهید با دنیای کشتیهای کروز آشنا شوید، بیایید اول ببینیم این غولهای دریایی دقیقاً چه هستند و چطور به اینجا رسیدهاند.
کشتی کروز یا کروز شیپ، یک نوع کشتی مسافربری است که فقط و فقط برای سفرهای تفریحی و خوشگذرانی طراحی و مجهز شده. یادتان باشد، برخلاف سایر کشتیهای مسافربری، هدف اصلی سفر با کشتی کروز این نیست که فقط شما را از یک بندر به بندر دیگر ببرد، بلکه هدف لذت بردن از خود سفر، امکانات داخل کشتی و برنامههای تفریحی در طول مسیر است. این مدل سفر به شما اجازه میدهد هر روز در یک بندر جدید توقف کنید و بدون اینکه مجبور باشید چمدانهایتان را دائم باز و بسته کنید، کلی منظره و فرهنگ مختلف را ببینید.
یک کشتی کروز مدرن چندین ویژگی بارز دارد: ظاهرش خیلی بزرگ، زیبا و مجلل است؛ پر از امکانات تفریحی و رفاهی فوقالعاده شامل استخرهای بزرگ، پارکهای آبی، سالنهای ورزشی، اسپا، رستورانهای متنوع و تئاترهای در سطح جهانی است؛ و همیشه کلی برنامه سرگرمی مثل نمایشهای زنده، کنسرتها و فعالیتهای گروهی دارد. از طرف دیگر، این کشتیها استانداردهای ایمنی بالایی دارند و پرسنل آموزشدیدهشان هم یک اقامت راحت و لوکس را برای مسافران تضمین میکنند.
صنعت کروز در اوایل قرن نوزدهم با خطوط کشتیرانی پستی شروع شد، اما تا دهه ۱۹۷۰ خدماتش خیلی محدود بود. تحول اصلی زمانی اتفاق افتاد که صنعت کشتیرانی، تمرکزش را از کارایی حملونقل برداشت و روی تجارت تفریحی گذاشت. این تغییر باعث شد کشتیهای غولپیکر و مجهز امروزی ساخته شوند که هدف اصلی آنها، بالا بردن حداکثری رضایت مشتری و البته درآمدزایی از امکانات جانبی و تفریحی است.
برای کسانی که در دنیای دریانوردی تخصص دارند، فرق بین کشتیهای کروز (Cruise Ships) و کشتیهای اقیانوسپیما (Ocean Liners) خیلی مهم است، چون ساختار، کارکرد و هدفشان کاملاً با هم فرق دارد. کشتیهای اقیانوسپیما که برای بیشتر از یک قرن، راه اصلی سفر بین قارهها بودند، برای جابهجایی سریع و منظم مسافر، بار و پست بین دو بندر دور ساخته شده بودند.
تفاوتهای ساختاری و فنی:
با آمدن هواپیماهای جت دوربرد بعد از جنگ جهانی دوم، صنعت اقیانوسپیماها تقریباً منسوخ شد. کشتیهای قدیمی به خاطر مصرف سوخت بالا و کشش عمیقی که نمیگذاشتند وارد بنادر کمعمق شوند، از رده خارج شدند. امروزه، تنها یک کشتی به اسم RMS Queen Mary 2، هنوز به عنوان یک اقیانوسپیما فعال است. این تاریخچه نشان میدهد که چطور صنعت کشتیرانی از تمرکز روی کارایی جابهجایی، به سمت تجربه تفریحی کامل تغییر مسیر داده است.
| ویژگی | کشتی کروز (Cruise Ship) | کشتی اقیانوسپیما (Ocean Liner) |
|---|---|---|
| هدف اصلی | تفریح، لذت از کشتی و بازدید از چندین مقصد | جابهجایی و حملونقل طبق برنامه ثابت |
| ساختار بدنه | برای آبهای آرامتر، بدنه سبکتر و چابکتر | بدنه بسیار محکم و تخته آزاد بالا برای اقیانوسهای مواج |
| مسیر سفر | دایرهای، توقف در چندین بندر (Multi-Destination) | مستقیم، سرعت بالا، بین قارهای |
اندازه یک کشتی کروز (یا همان تعداد مسافری که میبرد) تأثیر زیادی روی تجربه سفر، نوع امکاناتش و مهمتر از همه، مقاصدی که میتواند به آنها برود، دارد. صنعت کروز از نظر ابعاد، انواع مختلفی از کشتیها را شامل میشود که هر کدام گروه خاصی از مسافران را هدف قرار دادهاند.
کشتیهای کروز بزرگ که به اسم مگاشیپها شناخته میشوند، در صدر جدول ابعادی صنعت کروز قرار دارند. این کشتیها به خاطر ظرفیت خیلی زیادشان (معمولاً بین ۴,۰۰۰ تا ۶,۰۰۰ مسافر یا بیشتر) پرطرفدارترین نوع کشتی در گردشگری دریایی هستند. نمونههایی مثل Icon of the Seas، Symphony of the Seas و Allure of the Seas از خطوط Royal Caribbean، نماد عظمت این کلاس کشتیها محسوب میشوند.
طراحی مگاشیپها کاملاً بر اساس این ایده است که "خود کشتی مقصد است". آنها پر از امکانات تفریحی و رفاهی در مقیاس بزرگ هستند: پارکهای آبی، سالنهای سینما، مراکز خرید، رستورانهای جورواجور و کنسرتها و نمایشهای زنده. حتی بعضی از این کشتیها امکانات عجیبی مثل چرخ و فلک (مثل Carnival Mardi Gras) یا پیست کارتینگ دو طبقه (مثل Norwegian Bliss) هم دارند. این کشتیها معمولاً برای سفرهای کوتاه و خانوادگی عالی هستند، چون تنوع امکانات داخلیشان، سرگرمی همه اعضای خانواده را تضمین میکند.
البته، ابعاد بزرگ مگاشیپها چالشهایی هم دارد. به خاطر نیاز به زیرساختهای بندری بزرگ و محدودیت عمق آب، این کشتیها فقط میتوانند در بنادر اصلی و بزرگ توقف کنند که این موضوع، تنوع مقاصد سفرشان را محدود میکند. همچنین، مدیریت این حجم بالای مسافر و خدمه (مثل کشتی MSC World Europa با ظرفیت بیش از ۵۰۰۰ مسافر) به یک سیستم پیچیده نیاز دارد. نتیجه این میشود که تجربه سفر در مگاشیپها اغلب شلوغ و پرجنبوجوش است، اما کمتر صمیمی و شخصی است.
کشتیهای کروز متوسط که معمولاً ظرفیت ۱,۵۰۰ تا ۳,۰۰۰ مسافر دارند، نقطه تعادل صنعت کروز هستند. این کشتیها به اندازه کافی بزرگ هستند که بتوانند امکانات رفاهی و تفریحی خوبی ارائه دهند، اما آنقدر کوچک ماندهاند که مزایای عملیاتی بزرگتری داشته باشند.
مزیت اصلی کشتیهای متوسط، انعطافپذیری مسیر است. این کشتیها میتوانند به بندرگاههای کوچکتر و خاصتری بروند که مگاشیپها نمیتوانند واردشان شوند. این قابلیت به مسافران اجازه میدهد گشت و گذار عمیقتری در مقاصد متنوع داشته باشند. علاوه بر این، چون تعداد مسافر کمتری دارند، محیط داخلیشان دوستانهتر و صمیمیتر است و سطح خدمات و توجه به جزئیات شخصیتر از کشتیهای بزرگ است. خطوطی مثل Princess Cruises و Holland America Line در ارائه این کلاس از کشتیها متخصص هستند.
بوتیک کروزها (Boutique Cruise Ships) و کشتیهای کوچک لوکس، که ظرفیت کمتر از ۱,۰۰۰ مسافر (و اغلب زیر ۵۰۰ نفر) دارند، روی خاص بودن و شخصیسازی تمرکز کردهاند. در این بخش از بازار، کوچک بودن با لوکس بودن پیوند خورده است.
هدف این کشتیها، ارائه تجربههای منحصربهفرد و صمیمی به مسافر است. به خاطر ظرفیت کم، خدمه میتوانند خدمات با کیفیت خیلی بالا، شامل غذاهای لوکس و تازه محلی را در یک فضای راحت و مجلل ارائه دهند. از نظر مقصدی، بوتیک کروزها میتوانند به بنادر خاص و جاذبههایی سر بزنند که برای کشتیهای دیگر غیرممکن است.
خطوطی مثل Ponant و Windstar Cruises در این بخش فعالیت میکنند. این کشتیها، با وجود اندازه کوچکتر و شاید امکانات تفریحی کمتر از مگاشیپها، به خاطر سطح بالای خدمات شخصی، قیمتهای بالاتری در بازار کروز دارند. این نشان میدهد که برای برخی از گردشگران، کیفیت خدمات و خاص بودن مقاصد خیلی با ارزشتر از تنوع تفریحات داخل کشتی است.
تقسیمبندی کشتیها بر اساس نوع مسافر هدف و تجربهای که کشتی روی آن تأکید دارد، به شما کمک میکند تا تعطیلات خود را دقیقاً مطابق با سلیقهتان انتخاب کنید.
کشتیهای کروز لوکس برای مشتریانی طراحی شدهاند که به دنبال نهایت آسایش و یک تجربه سفر پنجستاره و خاص هستند. لوکس بودن واقعی در این کشتیها با معیارهای عینی سنجیده میشود؛ مهمترین آن نسبت بالای خدمه به مسافر است.
خطوطی مثل Regent Seven Seas، Seabourn، و Silversea به خاطر نسبت خدمه بسیار بالا (که گاهی نزدیک به ۱:۱ است) و ارائه خدمات پیشرفته و شخصیسازیشده مشهورند. این کشتیها کابینهای بزرگ، مجلل و بیشتر مواقع سوئیت (همراه با خدمات دربان) دارند. رستورانها در این کشتیها روی کیفیت و اصالت غذا تأکید زیادی دارند و اسپاهای لوکس بخش جداییناپذیری از تجربه سفر هستند.
یک نکته مالی مهم در این بخش، مدل All-Inclusive (همه چیز در قیمت گنجانده شده) است. این خطوط اغلب هزینه غذا، نوشیدنیهای مرغوب و حتی گشتهای شهری رایگان را در قیمت اصلی بلیط حساب میکنند. این مدل برای مسافرانی جذاب است که دوست ندارند آخر سفر با یک صورتحساب بزرگ و غیرمنتظره روبرو شوند.
کشتیهای خانوادگی برای این طراحی شدهاند که یک تعطیلات بدون دغدغه برای همه اعضای خانواده، از کوچک تا بزرگ، فراهم کنند. این کشتیها معمولاً از نوع مگاشیپ یا متوسط هستند و تمرکز ویژهای روی تفریحات کودکان و نوجوانان دارند.
امکانات این کشتیها شامل باشگاههای جداگانه با برنامههای نظارتشده برای سنین مختلف، سرسرههای آبی غولپیکر، استخرهای زیاد و فضاهای عمومی طراحیشده برای فعالیتهای خانوادگی است. خطوط کشتیرانی مثل Disney Cruise Line و Carnival Cruise Line، پیشروهای این نوع تجربه هستند. هدف از این طراحی، این است که فضای کشتی تقسیمبندی شود تا بزرگسالان هم بتوانند اوقات آرام خود را داشته باشند، در حالی که کودکان مشغول تفریحات هیجانانگیز هستند.
در مقابل، کشتیهای مخصوص بزرگسالان برای مسافرانی طراحی شدهاند که ترجیح میدهند در فضایی آرام، خلوت و بدون سر و صدای کودکان استراحت و تفریح کنند.
این کشتیها فضایی آرامشبخش و لاکچری دارند و امکانات تفریحیشان شامل استخرهای اختصاصی، سالنهای اسپای لوکس و بارهای ویژهای است که منحصراً برای بزرگسالان طراحی شدهاند. برنامههای سرگرمی هم فقط متمرکز بر بزرگسالان است و شامل نمایشها، کارگاههای آموزشی یا فعالیتهای اجتماعی مناسب سنین بالاتر است. Virgin Voyages یک نمونه از شرکتی است که به طور کامل روی این مدل متمرکز شده است. جالب است بدانید، برخی کشتیها هم با ارائه کابینهای مخصوص افراد مجرد (Single Cabins)، مثل Norwegian Epic، به افزایش سفرهای انفرادی پاسخ دادهاند.
کشتیهای کروز ترکیبی، نشاندهنده تمایل این صنعت به ایجاد انعطاف و پوشش دادن همزمان چند نوع تجربه هستند. این کشتیها از مزایای مدلهای مختلف استفاده میکنند، مثلاً ترکیبی از راحتی و امکانات کشتیهای بزرگ با قابلیتهای دسترسی کشتیهای کوچک.
بسیاری از کشتیهای ترکیبی جدید، در طراحی خودشان از فناوریهای پایدار و دوستدار محیط زیست استفاده کردهاند و میتوانند به مناطق متنوعی سفر کنند، از شهرهای بزرگ گرفته تا طبیعت بکر. این انعطاف در طراحی به آنها اجازه میدهد تا انواع مختلفی از مسافران را از نظر اجتماعی و تفریحی جذب کنند و مسیرهای متنوعی را بپوشانند.
نوع آبی که کشتی در آن حرکت میکند (رودخانه، مناطق یخی یا اقیانوسهای گرمسیری) شرایط طراحی را مشخص میکند و دو کلاس کاملاً تخصصی را در صنعت کروز به وجود آورده است: کروزهای رودخانهای و کروزهای اکتشافی.
کروزهای رودخانهای یک مدل متفاوت از سفر هستند که در آبراههای داخلی، رودخانهها و کانالها فعالیت میکنند. این کشتیها که معمولاً ظرفیت کمتر از هزار مسافر دارند، یک تجربه آرامشبخش و فرهنگی عمیق به شما میدهند.
محدودیتهای فنی و مزایای عملیاتی: طراحی کشتیهای رودخانهای محدودیتهای خاصی دارد. آنها باید کوچک باشند و قابلیت مانور بالایی داشته باشند تا بتوانند از پیچ و خمهای رودخانهها و زیر پلها رد شوند. به خاطر اندازه کوچکشان، خبری از امکانات غولآسای مگاشیپها نیست، اما نقطه قوت آنها محل پهلوگیریشان است. این کشتیها میتوانند مستقیم در قلب شهرهای تاریخی اروپا مثل وین، آمستردام یا بوداپست لنگر بیندازند.
تجربه سفر: سفر با این کشتیها که اغلب به عنوان "سفرهای آهسته" شناخته میشوند، روی غوطهوری فرهنگی و بازدید از جاذبههای محلی، مراکز فرهنگی و بازارها تأکید دارد. شما میتوانید از مناظر زیبایی که در طول مسیر رودخانه ایجاد میشود، حسابی لذت ببرید. خطوطی مثل Viking River Cruises در رودخانههای بزرگ اروپا (مثل راین و دانوب) فعال هستند. با وجود اندازه کوچکشان، این کروزها به خاطر ماهیت لوکس، خدمات انحصاری و دسترسی مستقیم به مرکز شهرها، معمولاً قیمتهای بالایی دارند.
کشتیهای کروز اکتشافی به معنای واقعی کلمه، برای ماجراجویی طراحی شدهاند. مأموریت اصلی آنها سفر به مناطق دورافتاده و دستنخورده کره زمین مثل قطب شمال و جنوب، آلاسکا یا جزایر گالاپاگوس است، جاهایی که برای کشتیهای معمولی اصلاً قابل دسترسی نیستند.
ویژگیهای فنی تخصصی: این کشتیها اغلب از طراحی کشتیهای تحقیقاتی یا حتی یخشکنها الگو گرفتهاند و بدنه تقویتشده (کلاس یخ) دارند تا بتوانند در شرایط سخت و یخی دوام بیاورند. تجهیزات آنها شامل قایقهای کوچک و قابل حمل (Zodiac) است که برای پیاده شدن در سواحل غیرقابل دسترس و مشاهده نزدیک حیات وحش استفاده میشود.
تمرکز بر آموزش و کاوش: این سفرها به شدت روی ماجراجویی، طبیعتگردی و آموزش تمرکز دارند. حضور راهنمایان متخصص اکولوژی، جانورشناسی و فرهنگهای بومی که در طول سفر اطلاعات تخصصی میدهند، یک بخش ضروری در این نوع کروز است. خطوطی مثل Hurtigruten و Lindblad Expeditions در این حوزه فعالند. هزینههای عملیاتی بالا و نیاز به تخصص زیاد، باعث میشود کروزهای اکتشافی در بالاترین سطح قیمتگذاری در صنعت کروز قرار بگیرند.
صنعت کروز تحت تأثیر شدید مسائل زیستمحیطی، نوآوریهای فنی و تسلط شرکتهای بزرگ جهانی قرار دارد. درک این عوامل برای اینکه بفهمیم آینده این صنعت به چه سمتی میرود، ضروری است.
یکی از مهمترین تحولات فنی در سالهای اخیر، واکنش این صنعت به مقررات سازمان بینالمللی دریانوردی (IMO) بوده. چالش استفاده از سوختهای سنگین و آلاینده، به خصوص در مناطق حساس محیطزیستی، شرکتها را مجبور به نوآوری کرده است.
استانداردهای IMO 2020 کشتیها را مجبور کرد که سوخت کمسولفور استفاده کنند یا از سیستمهای تصفیه گاز (Scrubbers) بهره ببرند. رعایت این استانداردها هزینههای عملیاتی را ۵ تا ۱۰ درصد افزایش داده است.
راهحل پیشرو در این زمینه، استفاده از گاز طبیعی مایع (LNG) است. کشتیهایی که با LNG کار میکنند کاملاً با الزامات IMO 2020 سازگارند و مزایای زیستمحیطی قابل توجهی دارند: کاهش آلودگی اکسیدهای نیتروژن تا ۸۵ درصد و کاهش انتشار گازهای گلخانهای بین ۱۰ تا ۲۰ درصد. این فناوری بهویژه در مناطق کنترل آلایندهها (ECA) مثل دریای کارائیب و دریای شمال یک مزیت رقابتی ایجاد میکند.
سرمایهگذاری در این فناوری به بودجههای خیلی زیادی نیاز دارد. مثلاً کشتیهایی مثل MSC World Europa که با هدف پایداری محیط زیستی و استفاده از LNG ساخته شد، هزینهای حدود ۱.۲۵ میلیارد دلار داشته است. کشتیهایی که زودتر به سمت فناوریهای سازگار با IMO رفتهاند، پتانسیل بهتری برای بازگشت سریع سرمایه و حفظ مزیت رقابتی در بلندمدت خواهند داشت.
صنعت کروز به شدت متمرکز است و توسط چند شرکت بزرگ چندملیتی کنترل میشود. سه بازیگر اصلی جهانی عبارتند از:
یک اتفاق رایج در این صنعت، فعالیت کشتیها تحت پرچمهای تسهیلات است. بسیاری از کشتیهای کروز، حتی آنهایی که متعلق به شرکتهای آمریکایی هستند، به دلایل مالیاتی، نظارتی و قوانین کار، تحت پرچم کشورهایی مثل پاناما، باهاما یا لیبریا ثبت شدهاند. این استراتژی، به شرکتها اجازه میدهد تا هزینههای عملیاتی خودشان را بهینه کنند و با انعطاف بیشتری در سطح جهانی کار کنند.
انتخاب بهترین کشتی کروز کاملاً یک تصمیم شخصی است که باید بر اساس تطابق دقیق بین سبک سفر، بودجه و نوع کشتی انجام شود. شما باید تصمیم بگیرید که یک شهر متحرک پر سروصدا میخواهید یا یک تجربه اکتشافی آرام و خاص.
نوع کابین انتخابی، نه تنها روی راحتی، بلکه مستقیماً روی هزینه و تجربه کلی سفرتان تأثیر میگذارد.
در کشتیهای مگاشیپ که امکانات عمومی فراوان است، اغلب انتخاب کابین داخلی منطقی به نظر میرسد، چون مسافر نیازی به فضای لوکس کابین ندارد. اما در کروزهای کوچکتر یا رودخانهای، هزینه کردن برای یک کابین بالکنی برای لذت بردن از مناظر اطراف واقعاً ارزش بیشتری دارد.
ساختار هزینهها در تورهای کروز پیچیده است و بسته به مدل خدمات (اقتصادی در مقابل لوکس) حسابی متفاوت میشود.
حتماً به هزینههای پنهان توجه کنید. در کشتیهای اقتصادی، هزینههای جانبی مثل نوشیدنی، وایفای، انعام و رستورانهای ویژه میتواند هزینه نهایی را به شکل قابل توجهی افزایش دهد. در مقابل، کشتیهای لوکس اغلب مدل All-Inclusive را ارائه میدهند که با وجود قیمت بلیط بالاتر، خدمات کاملی را پوشش میدهد.
برای اینکه خیالتان از بابت یک سفر کروز موفق راحت باشد، رعایت چند نکته کلیدی ضروری است: